انواع بیمتال اشنایدر الکتریک ، کاربرد های بیمتال

بیمتال چیست؟

برای محفاظت از موتورهای الکتریکی در مقابل اضافه بار از رله های حرارتی (بیمتال) استفاده می شود. عملکرد این رله ها بر اساس اختلاف ضریب انبساط طولی دو فلز بستگی دارد .

یکی از اصلی ترین  کاربد و عملکرد  بیمتال برای محافظت از مدارها است. بیمتال ها در حقیقت ، از دو ورقه فلزی که به هم ذوب شده‌اند ساخته میشوند و از آن در فر، کولر گازی و یخچال استفاده میکنند .

در زمان شرایط اضافه بار، مصرف کننده جریان زیادی از شبکه دریافت کرده و گرمای زیاد ناشی از جریان را تجربه می کند. در این زمان ، آسیب‌های مکانیکی مصرف کننده امری واضح خواهد بود. بنابراین به مکانیزمی نیاز برای تشخیص به موقع اضافه بار که در زمان مناسب، باعث قطع مدار شود.

رله اضافه بار حرارتی یا بیمتال یکی از مهم ترین نوع رله های اضافه بار است.

انواع بیمتال اشنایدر الکتریک ، کاربرد های بیمتال

اجزای اصلی بیمتال

 

مکانیزم مکانیکی قطع

زمانی که نوار فلزی منبسط میشود ، به طور معمول یک تیغه تحت تاثیر مکانیکی انبساط نوار قرار گرفته و با جابجایی خود اتصال کنتاکت ها را قطع می کند.

رسانای عبور جریان

معمولا در مجاورت نوار فلزی یک رسانا قرار می گیرد، با دریافت جریان گرم شده و گرمای خود را به نوار فلزی منتقل می کند. این رسانا در بعضی از رله های اضافه بار حرارتی به شکل سیم پیچی حول یک ماده نا رسانا است.

دکمه تنظیم مجدد

از این دکمه برای تنظیم مجدد رله و رفع خطا استفاده می شود، دکمه دارای دو حالت انتخاب دستی یا تنظیم مجدد خودکار در دسترس است. زمانی که بیمتال عمل می‌ کند کنتاکت های آن تغییر وضعیت می‌ دهند، برای بازگرداندن کنتاکت های بیمتال به حالت نرمال باید از دکمه ریست (RESET) یا تنظیم مجدد استفاده کنیم.

زمانی که حالت تنظیم مجدد خودکار انتخاب میشود ، آن زمان تنظیم رله به صورت خودکار قابل دستیابی خواهد بود. یعنی اگر بخواهیم پس از هر بار عملکرد، کنتاکت‌ های بیمتال به صورت خود کار به حالت اولیه باز گردند، باید دکمه تنظیم مجدد را روی حالت A(Automatic) قرار دهیم.  در غیر این صورت پس از هر بار عملکرد، نیاز است بیمتال را به صورت دستی ریست کرد.

ترمینال‌

L1، L2 و L3 سه ترمینال ورودی در بیمتال ها هستند و به صورت مستقیم به خروجی کنتاکتور وصل می شوند.و همچنین T1، T2 و T3 سه ترمینال های خروجی هستند. برای مثال، برای محافظت از موتور، ورودی آن به ترمینال های خروجی بیمتال وصل می شود.

نوار فلزی

در این تجهیز از نوارهای فلزی با دو جنس و دو ضریب انبساط متفاوت استفاده می شود. این نوار از طریق انبساط خود از دریافت گرما، سبب قطع مدار شده و محافظت را انجام می‌ دهد.

 

انواع بیمتال

دستگاه های بیمتال از نظر طراحی بسیار متنوع هستند و انواع گوناگونی دارند ، بر اساس‌ معیارهای مختلفی به دسته های متفاوتی تقسیم می شوند . تقسیم بندی بیمتال بر اساس معیارهای گوناگون عبارت است از:

بر اساس کنترل

رله ها بر اساس کنترل به سه سری رله دستی، رله اتوماتیک و رله دستی_اتوماتیک دسته بندی می شوند.‌

بر اساس شرایط استفاده

بیمتال ها از این جنبه به بیمتال تک قطبی و بیمتال دو قطبی تقسیم می شوند.

بر اساس ساختار

بیمتال ها بر اساس ساختار خود به دو سری باز و رله نوع بسته دسته بندی می گردند.

 

مزایای بیمتال

دستگاهی کم هزینه و مقرون به صرفه است.

بعضی از رله های اضافه بار حرارتی دکمه انتخاب کلاس تریپ دارند.

هم به صورت دستی هم اتوماتیک عملکرد ریست دارد.

بیمتال ، برای عیب یابی دارای دکمه تست داخلی است.

امکان نصب مستقیم روی یک کنتاکتور را دارد.

دارای محدوده جریان گسترده و قابل تنظیم است.

جلوی گرم شدن بیش از حد موتور را میگیرند.

 

کاربرد بیمتال

در خیلی از مدارات و تجهیزات برای تشخیص اضافه بار به کار می رود. به خاطر همین دامنه کاربردهای بیمتال طیف بسیار وسیعی را شامل می شود که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پشتیبانی از مدارات الکتریکی هواپیما
• حفاظت از الکترو موتورها
• صنایع نفت،پتروشیمی و گاز
• تنظیم درجه حرارت کنترلی برخی دستگاه ها مثل: ماشین لباس شویی، سرخ کن ها، پلوپز، گریل و …
• در تمام تجهیزات الکترونیکی که عملکرد بیمتالی در داخل خود دارند، مانند کلید مینیاتوری و …. استفاده می شود.
• دماسنج ها
• تشخیص خطای دو فاز و غیره.
• روشن و خاموش کردن فن خودرو
• انواع دستگاه های تهویه هوا
• ترموستات ها
• کرنومترها
• ساعت ها

 

تست بیمتال

1-  حالت گرم HOT : این تست پس از عمل کردن رله و بعد از تست حالت سرد انجام میشود به همین علت ، تست گرم نامیده می شود. در این روش جریانی معادل شش برابر جریان نامی تزریق شده و زمان عملکرد رله بیمتال یادداشت می شود.

2-   حالت سرد COLD : در این روش دو برابر جریان نامی بیمتال تزریق می گردد و زمان عملکرد رله بیمتال یادداشت می شود.

3-  حالت دو فاز : در این روش در مدار بالا یکی از فازها را قطع کرده و مدار را با دو فاز می بندند. و تایم عملکرد رله را یادداشت می کنند .

 

نکات مهم و حائز اهمیت در نصب و راه اندازی و نگهداری بیمتال

برای نصب و نگهداری بیمتال نیاز است، نکات زیر را در نظر داشته و رعایت کنید:

نگهداری دوره‌ای: بیمتال‌ها نیاز به نگهداری دوره‌ای نیاز دارند. این شامل بررسی دوره‌ای عملکرد، تمیز کردن و در صورت لزوم، تعویض بیمتال است. یکی از راه های افزایش عمر مفید بیمتال نگهداری صحیح است که از خرابی های ناگهانی هم نیز جلوگیری میکند .

بیمتال‌های هوشمند و جدیدترین تکنولوژی‌ها: با پیشرفت تکنولوژی، بیمتال‌ها نیز دچار تغیر و تحولات شده‌اند. بیمتال‌های هوشمند امروزه قابلیت این را داند که با سیستم‌های کنترل دیجیتال یکپارچه شوند و اطلاعات دقیقی از وضعیت دما و جریان ارائه دهند. این بیمتال‌ها قابلیت اتصال به سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل از راه دور را نیز دارند و همچنین می‌توانند عملکرد بهینه ‌تری در محافظت از مدارها ارائه دهند.

نصب صحیح:  برای نصب بیمتال، باید به نکات مهمی توجه کرد. برای اینکه بیمتال بتواند به طور صحیح جریان و دما را اندازه بگیرد باید به درستی در مدار الکترونیکی قرار بگیرد. همچنین، توجه به جهت و موقعیت نصب بیمتال نیز مهم است تا عملکرد بهینه داشته باشد.

نگه داری صحیح یکی از راه های افزایش عمر مفید بیمتال میباشد که همچنین باعث جلوگیری از خرابی های ناگهانی نیز میشود .